Column: De strijd is weer losgebarsten

Brunssum Open 2007.

Het biedt alles bij elkaar genomen elke keer opnieuw toch weer een interessant schouwspel. Meteen na het bekend worden van alle uitslagen worden door de wedstrijdleiding de resultaten van de paring voor de volgende ronde bekendgemaakt. Iedereen weet vanaf dat moment wie hem of haar de dag nadien als tegenstander wacht. De periode van de koude oorlogvoering die tot de aanvang van de volgende partij zal duren, is begonnen.

Dagelijks schuifelen zo tegen het middaguur bijna tachtig dames en heren, jongens en meisjes druk vertellend de wedstrijdzaal in. De heren arbiters hebben dan al een kleine dagtaak achter de kiezen. In de voorliggende uren hebben zij aangegeven aan welke tafels de deelnemers die door het gebruikte computerprogramma paarsgewijze aan elkaar zijn gekoppeld, worden verwacht. De heren hebben aan alle veertig borden de veertig damschijven als legers in slagorde opgesteld, de schijven, deels witte en deels zwarte, zijn nog keurig verdeeld over beide bordhelften. Naast de borden figureren de wedstrijdklokken die u nog allemaal dezelfde tijd aangeven en de notatiebiljetten waarop straks het verloop van de partij wordt vastgelegd, netjes aan elke kant van het bord één, geduldig wachtend op de eerste pennenstreken. De aanblik oogt bijna steriel. Asbakken zul je vergeefs zoeken in de speelruimte, en mocht je er eentje vinden dan staat die daar vreemd genoeg toch niet om even de grijs-grauwe afval van de gifstengels in op te vangen of om daarin de bekende peuken te doven.

Zodra alle deelnemers hun plaats in de speelzaal hebben ingenomen volgt een kort openingswoordje van de toernooileiding waarna de arbiters al naargelang dit nodig is, enkele huisregels of andere praktische zaken onder de aandacht van de deelnemers brengen. En dan gaat de strijd losbarsten. De arbiters maken hun eerste ronde langs de borden, daarbij aan iedere tafel de klok van een van de deelnemers in werking stellend ten teken dat de partij begonnen is. Een handdruk met een wederzijds prettige partij geeft aan dat het vanaf dat moment ook echt menens is. Het spel om de punten is begonnen. Het zou vanaf dat moment in de zaal muisstil kunnen zijn. De moderne elektronische wedstrijdklokken produceren immers geen geluiden, slechts de conventionele wedstrijdklokken zorgen voor een monotoon wegtikken van de verstreken seconden. Gesproken wordt er door de spelers nauwelijks, en zo dat al gebeurt zijn het oneliners in de trant van koffie? waarop een bijna per definitie bevestigend ja lekker een veel gebezigde reactie is. De twee arbiters speuren nauwlettend naar eventuele onregelmatigheden, maar de meeste deelnemers aan het toernooi weten wat ze aan de heren scheidrechters hebben. Ze maken het de arbiters terecht dus niet echt moeilijk.

Het publiek, aanvankelijk beperkt tot enkele fanatiekelingen, maar narmate de partijen vorderen uitgroeiend tot een legertje fervente, vaste kijkers, zorgt voor wat leven in de brouwerij. Nu eens meekijkend naar een herkenbare stelling, dan weer ogend naar een bord waarop hogeschooldammen wordt bedreven. Nu eens met een goedkeurende hoofdknik wanneer een speler een uitstekende of sterke zet heeft gedaan, dan weer eens met een meewarige links-rechts-links-beweging van het hoofd wanneer een speler zich heeft laten ringeloren, zich geslachtofferd wetend door een min of meer bekend slagzetje.

Onderling wordt er tussen de kijkers in beperkte mate gecommuniceerd, meestal volgens het geldende protocol op non-verbale basis, maar soms ook enigszins luidruchtig. In ieder geval naar het oordeel van de arbiters die met een verwijtend vingertje in de richting van de zondaars en met een goedbedoeld psssst de overtreders tot de orde proberen te roepen. De hint is duidelijk. Och, ook kijkers zijn maar gewone mensen, en in het vuur van de strijd ga je wel eens iets te ver. Maar wat is een toernooi zonder kijkend publiek? Zeg nou zelf: niets toch, en dus horen dergelijke overtredingen er gewoonweg bij. Er is verder ook niemand die er om maalt.